انگیزه برای درس خواندن ندارم! معرفی چند روش ساده که شما را عاشق درس خواهد کرد
آنچه مطالعه خواهید کرد
روزهای نزدیک به امتحانات ترم شده و هنوز حجم عظیمی از کتاب را نخوانده است. هوشیار است و متوجه این داستان شده که به هیچ عنوان برای امتحان پیش رویش آماده نیست. حتی با وجود عذاب وجدان و خودخوری‌های زیاد بابت درس نخواندن، همچنان در تلاش است که مطالعه کتاب را به تعویق و آخر روز بیاندازد. تمام روز درس نمی‌خواند و تمام شب را بیدار مانده تا بخشی از عقب ماندگی درس‌های تلنبار شده امتحان را جبران کند.
در نهایت به نمره‌ای در حد قبولی، نه نمره عالی اکتفا می‌کند. این داستان تمام دانش‌آموزانی است که انگیزه‌ای برای درس خواندن نه در طول سال و نه در شب‌های امتحان دارند. تا جای ممکن تلاش کرده در وقت‌های مفید درس نخوانند و در زمان‌های غیرمفید به اجبار برای پیشبرد برنامه‌ریزی درسی خود، مطالعه داشته باشند.
همه چیز برای این دانش‌آموزان شکلی از اجبار دارد و با وجود اینکه تمایل داشته به موقع مطالعه کنند و خسته از این سبک زندگی، دوست دارند که شاگرد زرنگ کلاس شوند، اما باز هم این حس بی‌انگیزگی برای درس خواندن بر آن‌ها غلبه کرده و این اتفاق بارها بارها برای‌شان تکرار می‌شود.
انگیزه برای شروع درس خواندن، با برنامه ریزی درسی و داشتن هدف آغاز می‌شود. اما شاید قبل از گفتن هر نکته‌ای برای‌تان مهم باشد که بدانید علت بی‌انگیزگی چیست؟ غلبه بر بی‌انگیزگی چه راهکاری دارد و چطور می‌توان در طول سال تحصیلی و شب‌های امتحان از این مشکل حاد اما حل شدنی عبور کرد و طلسم درس نخواندن خود را برای همیشه شکست؟ این محتوا راجع همه این نکات مهم و ضروری صحبت کرده است.
علت بی‌انگیزگی تحصیلی و بی‌حوصله‌گی در درس خواندن چیست؟
اکثر دانش‌آموزان این جمله را بارها تکرار می‌کنند که انگیزه درس خواندن ندارم! اما هیچ وقت با خود روراست نبوده که علت بی‌انگیزگی و بی حوصله‌گی در درس‌خواندن من چه عاملی می‌تواند باشد و چه راهکاری برای آن می‌توانم در نظر بگیرم. در ادامه به ۵ مورد از مهم‌ترین عوامل بی‌انگیزگی در درس خواندن اشاره شده است.
۱. نداشتن هدف در تحصیل و بی‌برنامه بودن
نداشتن هدف و نریختن برنامه‌ریزی درسی یکی از مهم‌ترین علت‌های بی‌انگیزگی اغلب دانش‌آموزان است. وقتی هدف نداشته باشی، چطور می‌توانی برای آن برنامه بریزی و برای انجام برنامه خود انگیزه پیدا کنی. جمله معروف گربه به آلیس در سرزمین عجایب را به یاد بیاورید. آلیس از گربه پرسیده بود که از کدام مسیر بروم و گربه در پاسخ مقصد آلیس را جویا شده بود. اما آلیس نمی‌دانست که به کجا می‌خواهد برود و گربه پاسخ داده بود که وقتی نمی‌دانی به کجا می‌خواهی بروی، پس چه فرقی می‌کند که کدام مسیر را انتخاب کنی! نداشتن هدف هم همین است. هدف مسیر و آینده تحصیلی و در نهایت آینده زندگی شما را تعیین می‌کند و فکر کردن به آن خود به خود باعث ایجاد انگیزه درس خواندن و تلاش برای رسیدن می‌شود.
۲. لطمه زدن به اعتماد به نفس خود به دلیل بدقولی‌های زیاد
خیلی از دانش‌آموزانی که انگیزه برای درس خواندن ندارند، قطعاً این جمله را درک می‌کنند که به شدت بدقول بوده و به خاطر همین بدقولی، اعتماد به نفس کافی برای انجام تکالیف خود را ندارند. زمان صرف کردن برای نوشتن برنامه‌ریزی درسی و بدقولی و شکستن تعهد در انجام برنامه، به اعتماد به نفس دانش‌آموز ضربه می‌زند. اگر این روند تکرار شود، دیگر هیچ اعتمادی دانش‌آموز نسبت به قول‌هایی که به خود می‌دهد، ندارد و کم کم به جای حل مشکل، از آن فرار می‌کند. این فرار دلیلی بر شروع بی‌حوصله‌گی و نداشتن انگیزه درس خواندن برای کنکور، امتحان یا هر هدف دیگری می‌شود.
۳. انگیزه برای درس خواندن ندارم چون من آدم رویاپردازی هستم!
دانش‌آموزانی که رویا‌پرداز هستند، ساعت‌ها جلوی دفتر و کتاب خود نشسته یا دائماً در حال قدم زدن در اتاق بوده و به یک چیز دوست‌داشتنی فکر می‌کنند. آن چیز می‌تواند هدف‌شان در تحصیل و رویای موفقیت‌شان باشد یا یک فردی که جایگاه مهمی در زندگی آن‌ها دارد. این افراد به جای تمرکز بر درس خواندن، ساعت‌های زیادی از روز خود را صرف فکر کردن به رویای خود می‌کنند و زمانی به خود آمده که وقت زیادی را هدر داده و دیگر انگیزه درس خواندن برای آن روز را نداشته و مطالعه را به روز بعد موکول می‌کنند. فردا و فرداهای دیگر نیز به همین منوال است و زمانی که می‌خواهند استارت درس‌خواندن را بزنند، باز هم ذهن‌شان درگیر شده و آن‌ها توانایی کنترل افکار و رویا‌های خود را ندارند. رویاپردازی برای رسیدن به هدف خوب است اما اگر از کنترل خارج شود، باعث به عقب افتادن برنامه‌ها و در نتیجه نداشتن انگیزه درس خواندن می‌شود.
۴. فکر می‌کنید که دانش‌آموز تنبلی هستید!
قطعاً اغلب ما در زندگی با وجود داشتن حس تنبلی در وجود خود، در بخش‌هایی از زندگی بوده که به شدت تلاش کرده و به نتیجه رسیده‌ایم. این قضیه به میزان علاقه ما در انجام کارها بر‌می‌گردد. وقتی دانش‌آموزی دائماً با خود تکرار می‌کند که من علاقه‌ای به درس خواندن ندارم، حس تنبلی در انجام تکالیف در او زنده شده و باعث بی انگیزگی در درس‌خواندنش می‌شود. بنابراین یکی از عوامل سمی و مضر در درس خواندن، داشتن تفکر منفی نسبت به درس و تقویت حس تنبلی در درون خود نسبت به انجام تکالیف درسی‌تان است.
۵. عدم تمرکز در زمان مطالعه
همانطور که گفته شد یکی از عواملی که دانش‌آموزان در زمان درس خواندن، تمرکز ندارند، رویاپردازی است. از عوامل دیگر عدم تمرکز، درس خواندن در مکانی شلوغ و پرسر و صدا است. حتی ممکن است دانش‌آموز درس خواندن را شروع کند اما بعد از نیم ساعت تمرکز خود را از دست داده و ادامه مطالعه را رها کند. یکی از مهم‌ترین عوامل عدم تمرکز در حین مطالعه، نداشتن جدیت لازم برای درس خواندن است. زمانی که شما برای مطالعه خود ارزش قائل شده و با جدیت شروع می‌کنید، هیچ عاملی نمی‌تواند حواس شما را پرت کند. عدم تمرکز در زمان مطالعه، یکی از مهم‌ترین عوامل سرد شدن دانش‌آموز، بی‌انگیزگی و در نتیجه رها کردن ادامه درس خواندن است.
مطالعه این مقاله در این بخش پیشنهاد می‌شود:
۶. ضعف در مسئولیت‌پذیری و نداشتن تعهد در انجام کار
ریشه همه مشکلات اهمال‌کاری در اعتماد به نفس ضعیف است.
وقتی دانش‌آموزی اعتماد به نفس پایینی دارد و به طور مداوم این تفکر منفی من نمی‌توانم انجام دهم را نسبت به خود داشته باشد، در مابقی ارزش‌های درونی خود مثل تعهد و مسئولیت‌پذیری نیز لنگ می‌زند. مسئولیت‌پذیری و داشتن تعهد در درس خواندن و انجام تکالیف زمانی برای دانش‌آموزان مهم می‌شود که آن‌ها بدانند به اندازه کافی اعتماد به نفس بالایی برای انجام کارها دارند. از قول دادن به خود نمی‌ترسند و می‌دانند اگر برنامه‌ای بریزند و تکلیفی را قبول کنند، به بهترین شکل ممکن آن را انجام می‌دهند، در واقع خیالشان از انجام آن تکالیف راحت است. حال عکس این قضیه، یعنی داشتن اعتماد به نفس پایین، هم به ارزش‌های درونی فرد مثل تعهد و مسئولیت‌پذیری لطمه می‌زند و هم باعث بی‌انگیزگی او در انجام کارهایش می‌شود.
۷. بی‌معنی بودن ارزش‌های زندگی (زندگی پوچ و بی‌معنی)
برای خیلی از افراد، ارزش‌های زندگی مثل تلاش، تعهد، مسئولیت پذیری، هدف داشتن و اصلاً خود زندگی بی‌معنی است. این دسته از انسان‌ها یاد گرفته‌اند که دائماً افکار منفی داشته و از زمین و زمان گله کنند. متاسفانه بین دانش‌آموزان و دانشجویان نیز داشتن این نوع از تفکر به زندگی کم نیست. افرادی که هیچ هدفی از تحصیل‌شان ندارند و تنها قصدشان از تحصیل، گذران روزهای زندگی‌شان است.
این بی معنی بودن ارزش‌های زندگی و خود زندگی برای این افراد، مهم‌ترین دلیل نداشتن انگیزه در درس خواندن و سایر کارها است.
۸. افت تحصیلی و داشتن مشکلات شدید درسی
گاهی دانش‌آموز با همه تلاشی که بابت درس خواندن خود انجام می‌دهد، اما باز هم چندان موفق نیست و تلاشش ثمری ندارد. یکی از علت‌های این تلاش بی‌ثمر، وجود مشکلات فراوان در درس‌های مهم و تخصصی‌‌تان است. اگر شما در درسی مثل ریاضی دائماً تلاش کنید، اما به نتیجه‌ای نرسید، این عامل به خودی خود باعث سرد شدن و در نهایت کم شدن انگیزه برای درس خواندن شما می‌شود. بنابراین افت تحصیلی و مشکلات مربوط به آن یکی از مهم‌ترین عوامل بازدارنده برای مطالعه و درس خواندن دانش‌آموزان است.
خطرناک‌ترین نتیجه اهمال‌کاری و بی‌انگیزگی در درس خواندن چیست؟
بی‌انگیزگی یکی از نشانه‌های اهمال‌کاری است. اهمال‌کاری یعنی منطق من می‌داند که الان باید این کار مهم و ضروری را انجام دهم اما به دلایل زیادی آن را انجام نمی‌دهم یا به دقیقه نود موکولش می‌کنم. خطرناک‌ترین نتیجه اهمال‌کاری و نتیجه اینکه شما درس نمی‌خوانید، انگیزه برای درس خواندن ندارید و فقط از پروسه درس خواندن، برنامه‌ریزی کردن را به خوبی انجام می‌دهید، بدقول شدن شما و ترسو بار آمدن شخصیت‌تان است. از یک جایی به بعد شما متوجه می‌شوید فرد ترسویی هستید، چون تا برنامه‌ریزی درسی می‌کنید، این تفکر که من می‌دانم این برنامه را انجام نمی‌دهم، در ذهن‌تان شکل می‌گیرد و دقیقاً همین اتفاق نیز می‌افتد. چه ضرری بدتر از اینکه شما حتی نتوانید روی خود و قول‌هایی که به خود می‌دهید، اعتماد ندارید. و چه نتیجه‌ای از این بدتر که شخصیت ضعیف و ترسویی در درس خواندن و کارهای دیگرتان داشته باشید.
چگونه انگیزه درس خواندن پیدا کنیم؟ معرفی چند روش ساده برای کاهش اهمال‌کاری و افزایش انگیزه
در این بخش چند روش مختصر، مفید و کاربردی را نام برده‌ایم که اگر دانش‌آموز زرنگی باشید، تمام نکات این چند روش را یاد گرفته و از آن برای موفقیت تحصیلی خود استفاده می‌کنید. پس با دقت این چند روش ساده را مطالعه نمایید.
۱. کوتاه قدم بردار
عجله کردن، برنامه‌ریزی‌های سنگین و اهداف بلند همیشه کار دست‌تان داده است. پس این دفعه که خواستید شروع کنید، حتماً فقط عمل کنید. اهداف و برنامه‌ریزی هفتگی، ماهانه و سالانه نداشته باشید، چون انجام نمی‌دهید. یک هدف کوتاه مدت و خیلی جزئی برای خود تعریف کرده و برای رسیدن به آن، ساعتی برنامه‌ریزی کنید. به طور مثال در درس ریاضی ضعیف هستید و انگیزه برای خواندن آن ندارید. تنها کاری که باید کنید، از بین همه فصل‌های مشکل‌دار، تنها یک مبحث کوتاه مثل مطالعه مبحث توان را انتخاب کرده و به مدت یک ساعت و نیم تمام جزوات و نکات مربوط به آن فصل را خوانده و سوال حل کنید. همین روال را برای درس‌های دیگر چه حفظی و چه تشریحی انجام داده و در روزهای بعد نیز به همین صورت عمل کنید. از قدم‌های کوچک و آهسته است که اتفاق بزرگ و موفقیت بزرگ‌تری شکل می‌گیرد. پس از این قدم‌های کوچک غافل نشوید.
۲. کوتاه‌ترین دستورالعمل زندگی را جدی بگیر!
به این جمله خیلی خوب دقت کنید تا بدانید با افکاری که شما دارید، چه بلایی سر مغز خود می‌آورید. مغز ما به طور دائم در حال تجزیه و تحلیل سیگنال‌هایی است که به سمتش می‌فرستیم. زمانی که ما در انجام کاری بی‌انگیزه هستیم و برای انجام آن شک و تردید داریم، یک سیگنال استرس به مغزمان ارسال می‌کنیم. مغزمان می‌گوید وقتی ما برای خرید یک لباس زیبا یا رفتن به سینما و غیره لحظه‌ای تردید نمی‌کند، اما حالا برای درس خواندن دچار شک و تردید شده است، پس احتمالاً مشکلی وجود دارد. در نتیجه سعی می‌کند که از ما محافظت کند و از طریق روش‌های زیادی مثل بی‌انگیزگی، مثل تنبلی یا رویاپردازی و غیره ما را از انجام آن کار دور کند.
باتوجه به این تحلیل ذهن در برابر سیگنال‌های ارسال شده، بهترین روش استفاده از قانون ۵ ثانیه خانم مل رابینز است.
در این قانون شما به ذهن خود اجازه تجزیه و تحلیل را نمی‌دهید و برای شروع هر کاری کافی است از یک تا ۵ ثانیه بشمارید و بعد سریع دست به کار شده تا آن کار را انجام دهید.
پس اولین کاری که هر صبح بعد از بیدار شدن انجام می‌دهید، این باشد که تا ۵ بشمارید و سپس به سراغ دفتر و کتاب‌های خود بروید. این قانون در ایجاد تمرکز بیشتر شما و همچنین مدیریت زمان‌تان نیز تاثیر به سزایی دارد. در پایان روز به خود آمده و می‌بینید با همین قانون، برنامه ساعتی خود را به خوبی انجام داده‌اید.
همچنین مطالعه این مقاله در این بخش پیشنهاد می‌شود:
۳. از زمان‌های مفید برای درس‌خواندن استفاده کن
بهترین زمان مطالعه اول صبح است. چون شما خواب کافی کرده و به اندازه کافی به ذهن‌تان استراحت داده‌اید. اما با این وجود زمان مفید برای درس خواندن در شب یا روز بستگی به دانش‌آموز دارد. بعضی از دانش‌آموزان صبح تا عصر را برای مطالعه بهترین زمان می‌دانند و بعضی در شب تمرکز داشته و از آرامش و سکوت شب استفاده کرده و درس می‌خوانند. بنابراین باتوجه به روحیه و شخصیت خود، بهترین زمان مطالعه خود را پیدا کنید و باتوجه به قانون ۵ ثانیه‌ای و داشتن برنامه ساعتی، درس خواندن خود را شروع کنید.
۴. درمان افت تحصیلی خود را آغاز کن
اگر می‌بینید در درس‌های خود به شدت افت کرده‌اید و همین افت تحصیلی، باعث عدم انگیزه برای درس خواندن تان شده است، به جای فرار یا رها کردن آن، برای درمانش اقدام کن. قطعاً دانش‌آموزی که انگیزه برای درس خواندن ندارد، انگیزه برای استفاده از کتاب‌های کمکی برای رفع مشکل و سایر روش‌های کمکی نیز ندارد. بنابراین در اینجا بهترین روش، استفاده از کلاس معلم خصوصی است. معلمی که ارتباط مستقیمی با شما داشته و روی یادگیری، درس خواندن و انجام تکالیف‌تان نظارت دقیقی داشته باشد. با معلم خصوصی می‌توانید در چند جلسه برای همیشه از شر مشکلات درسی و پایه‌ای خود رها شوید و آموزش ساده، روان و لذت‌بخش را تجربه کنید. می‌توانید برای این مهم، از کلاس معلم خصوصی استادبانک کمک بگیرید.
۵. فضا مطالعه را برای خود لذت‌بخش کن
هنگام درس خواندن گاهی موسیقی و آهنگ بی کلام گوش کنید تا جایی که باعث پرت شدن حواس‌تان نشود. در زمانی که ذهن‌تان خسته شد، برای افزایش روحیه، آهنگ‌های انگیزشی گوش کنید. فضای مطالعه خود را به یک فضای فانتزی تبدیل نمایید. استفاده از دفترهای رنگی، کاغ یادداشت‌های کاهی یا رنگی مختلف، استفاده از هایلایتر و ماژیکی‌های مختلف برای نوشتن نکات مهم و از این دست کارها، باعث لذت‌بخش شدن فضای مطالعه شما می‌شود.
۶. در طول روز درس بخوان
لطفاً با کمک برنامه‌ریزی درسی، ساعات مطالعه خود را در طول روز پخش کنید. یعنی دو ساعت یا سه ساعت پشت سر هم درس نخوانید و بعد تمام روز را بیکار باشید. مخصوصاً برای مقابله با بی‌انگیزگی و اهمال کاری، چون تمرکزتان پایین است، بهتر است ساعت درس خواندن خود را باتوجه درس مورد نظر بین ۴۰ تا ۹۰ دقیقه تنظیم کنید و این ساعات را برای تمام روز در نظر بگیرید. به طور مثال برای درس ریاضی و خواندن یک مبحث آن ۹۶۰ دقیقه وقت بگذارید، بعد از آن استراحت کرده و مجدد با هدف کوچک بعدی یعنی خواندن یک فصل از کتاب ادبیات که شامل حفظ شعر و حفظ لغات است به مدت ۴۰ دقیقه درس بخوانید و به همین صورت از صبح تا غروب خود را برنامه بریزید.
همچنین مطالعه این مقاله در این بخش پیشنهاد می‌شود:
۷. با یک دوست در درس‌خواندن شریک شو!
اگر می‌خواهید انگیزه درس خواندن خود را بالا ببرید، برای مطالعه و یادگیری دروس خود با دوست صمیمی‌تان شریک شوید. به طور مثال برای مطالعه درس دین و زندگی با هم کتاب را تقسیم‌بندی کرده و ۴ فصلش را شما بخوانید و ۴ فصل دیگر را همکلاسی‌تان و سپس فصل‌های خوانده شده را برای هم توضیح دهید.
بهترین نوع آموزش دیدن، آموزش دادن است.
در این روش علاوه بر اینکه مشارکت و انگیزه‌تان در درس خواندن افزایش یافته، به دلیل تقسیم کتاب، مطالعه نیز برای‌تان راحت‌تر می‌شود. از طرفی حس مسئولیت‌پذیری و تعهدتان نیز به دلیل قولی که به دوست خود داده‌اید، بالا می‌رود.
۸. کارهای مهم اما غیرفوری را جایگزین عادات بد خود کن!
برای مقابله با بی‌انگیزگی که یکی از شاخه‌های اهمال‌کاری است، تنها درس خواندن نمی‌تواند به شما برای افزایش قدرت اراده کمک کند. استفاده از روش‌های مختلف در کنار هم است که می‌توان باعث تقویت اراده شما شود. پس بهتر است در کنار درس خواندن، هر روز تایم انجام کارهای بی‌اهمیت مثل چک کردن گوشی موبایل را کم کنید و زمان انجام کارهای مهم اما غیرفوری مثل ورزش کردن، کتاب‌خوانی، آموزش دیدن مثل کلاس زبان را بیشتر کنید. اگر این کار را انجام دهید به مرور متوجه خواهید شد که چه تاثیر به سزایی در افزایش قدرت اراده و افزایش انگیزه درس خواندن شما داشته است.
در نهایت این جمله را فراموش نکنید که برای ایجاد عادات موثر در زندگی‌تان ۲۱ روز زمان نیاز دارید اما اگر می‌خواهید آن عادات به سبکی از زندگی تان تبدیل شود، پس باید ۹۰ روز برای آن تلاش کنید. در کنار این تلاش‌ها، تیم حرفه‌ای استادبانک نیز با شما برای معرفی بهترین اساتید تدریس خصوصی جهت رفع افت تحصیلی و رفع سایر نیازهای آموزشی‌تان همراهی خواهد کرد. فقط کافی است یا وارد سایت استادبانک به نشانی www.ostadbank.com شوید یا با شماره ۰۲۱۹۱۰۰۵۳۴۳ جهت راهنمایی و مشاوره از کارشناسان استادبانک تماس بگیرید.
نظر خود را در مورد این مطلب بیان کنید: