بگذارید یک چیز را برایتان روشن کنم، پیروی از روش مطالعه زیست رتبه های برتر برنده بودن شما را تضمین نمی‌کند. آن چه از آشنایی با روش مطالعه زیست رتبه های برتر دستگیرتان می‌شود، خلاقانه بودن روش مطالعه آنها است. برای دریافت اطلاعات بیشتر مقاله انواع روش های مطالعه را بخوانید.
ابتدا شما باید چهارچوب کلی روش خواندن زیست برای کنکور را مشخص کنید. پس از این کار، لازم است بر اساس چهارچوب استانداردی که یاد گرفته‌اید، یک روش مطالعه شخصی سازی شده ابداع کنید.
چهارچوب کلی روش مطالعه زیست شناسی
آنچه مطالعه خواهید کرد
چهارچوب کلی روش مطالعه زیست شناسی، بر اساس تجمیع نکات و به خاطر سپردن حفظی جات شکل می‌گیرد. کتاب زیست شناسی از چند بخش تشکیل شده که شامل:
- بیوشیمی (مباحث مرتبط با انرژی، فتوسنتز و…)
- زیست شناسی گیاهی
- ژنتیک
- زیست شناسی جانوری
در قدم اول باید حین سیمی کردن کتاب زیستتان، این چهار مبحث را از سایر مباحث جدا کنید و پشت سر هم بچینید. بر این اساس به جای یک کتاب زیست شناسی، چهار کتاب زیست شناسی خواهید داشت و این بهترین راه برای تجمیع نکات است. روش خواندن زیست زیر نظر اساتید برتر نیز به همین شکل است. بسیاری از اساتید برتر بی‌خیال ترتیب کتاب‌ها می‌شوند و شروع می‌کنند به مبحثی خواندن زیست.
خوردن زیست شناسی را از کجا شروع کنیم؟
حالا که نشسته‌اید پای این وعده غذایی خوشمزه و بزرگ، به جای این که به آن زل بزنید و فکر کنید که باید کار با آن را از کجا شروع کنید، لازم است هرچه زودتر دست به کار شوید.
- اول از همه باید برای بیست یا سی دقیقه کتاب درسی را بدون خط کشی و نکته برداری مطالعه کنید.
- پس از روخوانی از درس، باید بروید سراغ تست‌های خط به خط. چهل تست خط به خط را به صورت یکی در میان یا چندتا در میان حل کنید و در جا رفع اشکال کنید.
- در گام بعدی باید همه تست‌های اولیه خود را در کتاب درسی ردیابی کنید. حین پیدا کردن تست‌های اولیه و گزینه‌های آنها در کتاب درسی، نکات مهم کتاب را پیدا کرده و استیکر کنید.
- بعد از استیکر کردن کتاب درسی، باید کل فصل را در یک نمودار درختی تک صفحه‌ای خلاصه کنید. بعدها می‌توانید صرفا با تکیه بر نمودارهای درختی، آرزوی خواندن زیست در یک ماه را به واقعیت تبدیل کنید.
حین سیمی کردن کتاب، لابه‌لای هر صفحه یک برگ سفید قرار دهید. پس از استیکر کردن همه نکات، نمودار درختی آنها را در صفحه سفید پیاده کنید. در ضمن، لازم است تست‌های سراسری مرتبط با پنج سال اخیر هر صفحه را در برگ سفید روبه‌روی آن یادداشت کنید. تبریک می‌گویم، شما زیست شناسی را لقمه کرده و یک جا قورت داده‌اید.
حفظیات زیست را زمین گیر کنیم
روش‌های متعددی برای حفظ بهتر درس زیست شناسی وجود دارد. اگر خیلی اوضاع حفظ کردنتان خراب است، می‌توانید از تکنیک‌های تقویت حافظه استفاده کنید، در غیر این صورت خالی نگهداشتن ظرفیت مغز می‌تواند کارتان را راه بیندازد. در این مورد خاص، ما به شما پیشنهاد می‌کنیم که مغزتان تا جای ممکن آکبند نگهدارید، مگر برای به خاطر سپردن مطالب زیست شناسی.
اولین گامش تهیه چک لیست، برای فصل‌های مختلف زیست شناسی است. در ابتدای متن که مشغول صحبت درباره روش مطالعه زیست شناسی بودیم، گفتیم که کل مطالب یک فصل را در قالب یک نمودار درختی بریزید. حالا باید در کنار همان نمودار درختی، یک چک لیست برای فصلتان درست کنید.
چک لیست شما باید شامل موضوعات مختلف یک کتاب باشد و جلوی هر موضوع باید سه بار تیک بخورد. تیک مرور خط به خط، تیک کنکور سراسری و تیک مرور خلاصه نویسی. هر سه تیک جلوی نام هر موضوع، معادل هدف گرفتن آن با آرپی‌جی است. به این شکل ضمن اطمینان از یادگیری تمام نکات، نیاز نیست ظرفیت مغزتان را برای در ذهن نگهداشتن فهرست خوانده‌ها و نخوانده‌هایتان اشغال کنید.
مثال بارز روش مطالعه استاندارد زیست
زیست را به دفعات و مفهومی بخوانید! نکته مهمی که در روش مطالعه زیست کنکور باید به آن توجه داشته باشید تعداد دفعات مرور این درس است. این درس، درسی نیست که با یک بار خواندن بتوانید درصد بالایی در کنکور بزنید. یادگیری درس زیست به صورت پله پله است. یعنی شما اول باید مطالب پایه ای را دقیق یاد بگیرید و سپس به سراغ مطالب بعدی بروید.
- به طور مثال: شما اول باید ساختمان DNA را به خوبی یاد بگیرید و بعد به سراغ یادگیری همانندسازی DNA بروید. بعضی از دانش آموزان درس زیست شناسی را صرفا درس حفظ کردنی می دانند. آنها فکر می کنند که باید به صورت طوطی وار مطالب این درس را حفظ کنند.
برای کسب رتبه زیر 1000 مطالعه روزانه حداقل 2 ساعت زیست توصیه می شود. اولین قدم برای یادگیری زیست شناسی تغییر نحوه نگرش شما به این درس است. پس سعی کنید که به حفظ کردن مطالب به صورت طوطی وار و حفظی نپردازید. باید روشی را به کار ببرید که به یادگیری عمقی و مفهومی بیانجامد.
کتاب درسی مهم ترین منبع مطالعه شماست. مرور زیاد مطالب به شما کمک می کند که حجم زیاد اطلاعات را در طولانی مدت به یاد بسپارید. منظور از مرور متوالی درس زیست، خواندن طوطی وار و حفظ کردن مطالب نیست. بلکه استفاده صحیح از روش های مطالعه مناسب این درس است.
آن چه از بررسی روش مطالعه زیست رتبه برترها دستگیرمان می‌شود
- داوطلبین برتر و ممتاز چندین بار کتاب های زیست شناختی پایه و پیش دانشگاهی را خوانده اند. پس مرور هرچه بیشتر را فراموش نکنید!
نکته: به هیچ عنوان در زیست شناسی هیچ کتاب کمک درسی را نباید جایگزین کتاب درسی کنیم.
- در زیست شناسی مانند درس های فیزیک و ریاضی، قوانین ثابت و مطلق وجود ندارد. بنابراین به قیدها (برخی، بعضی، اغلب وگاهی) حتما توجه کنید.
- اسامی جانداران مختلف را یاد بگیرید و خصوصیات آنها را در کنارشان یادداشت کنید.
- اسامی دانشمندان و نتیجه پژوهش های آنها را فراموش نکنید.
- موارد مطالعه شده و کشف شده توسط آنها را به درستی یاد بگیرید.
- بهترین منبع برای آمادگی بهتر در آزمون های سراسری، حل و تحلیل نمونه سوالات کنکورهای داخل و خارج از کشور است.
مجموعه نکات کلی برای شکل دادن خلاقانه به روش مطالعه زیست
- کتاب های هر سه پایه را بدون توجه به بودجه بندی سوالات برای فصل ها، باید به طور موازی مطالعه کنید و اهمیت یکسانی برای هر سه پایه قائل شوید.
- تمام فصل های کتاب های زیست شناسی هر سه پایه را با توجه به موضوعات دسته بندی کنید. (حداکثر 7 دسته از موضوعات را برای خود تنظیم کنید.)
- هر جلسه از مطالعه زیست را به یک عنوان اختصاص دهید. در هر جلسه از مطالعه، یک عنوان را به 4 قسمت تقسیم کنید.
- قسمت اول را به مرور مطالب ساعت قبلی بپردازید.
- در قسمت دوم مطالب همین ساعت را مطالعه کنید.
- پس از آن کمی استراحت کنید. ( زمان استراحت بیش از 15 دقیقه نباشد. )
- در قسمت آخر تست های مربوط به همین ساعت را پاسخ دهید.
- هر روز 1 الی 2 ساعت را به مطالعه زیست شناسی اختصاص دهید.
- هر جلسه از مطالعه را به یک عنوان اختصاص دهید.
- برای مرور مطالب بهترین راهکار این است که پس از مطالعه دقیق مطالب، 15 دقیقه به ذهن خود استراحت بدهید و سپس مطالب خوانده شده را مرور کنید.
- مرور به وسیله خلاصه نویسی هایی که انجام دادید، صورت می گیرد.
خطری به نام حذف مبحث پشت گوش داوطلبان
کنکوری های رشته علوم تجربی معمولا درس زیست را به عنوان درس اصلی خود انتخاب می کنند. به این دلیل که ضریب بالا و بیشترین تعداد سوالات را در کنکور تجربی داراست. با این حال هستند افرادی که به هر دلیلی، مباحث زیست شناسی را حفظ می‌کنند. دلیل این کار هرچه که باشد، از کمبود زمان مطالعه گرفته تا حذف به دلیل دشواری، هر آن چه درباره روش مطالعه زیست گفته‌ایم را زیر سوال می‌برد.
اگر می خواهید در یکی از بهترین رشته های علوم تجربی مانند: پزشکی، داروسازی، دندانپزشکی و … قبول شوید، باید این درس را در کنکور بالای 80 بزنید. کسب درصد بالای این درس بدون مطالعه تمام فصل‌ها غیرممکن است.
بهترین روش برای تجمیع نکات زیست شناسی چیست؟
در قدم اول باید حین سیمی کردن کتاب زیستتان، هر کدام این چهار مبحث را از سایر مباحث جدا کنید و پشت سر هم بچینید. بر این اساس به جای یک کتاب زیست شناسی، چهار کتاب زیست شناسی خواهید داشت و این بهترین راه برای تجمیع نکات است.
در هر جلسه مطالعه زیست چند عنوان را مطالعه کنیم؟
هر جلسه از مطالعه زیست را به یک عنوان اختصاص دهید. در هر جلسه از مطالعه، یک عنوان را به 4 قسمت تقسیم کنید.
چک لیست چگونه یادگیری زیست را راحت‌تر می‌کند؟
ضمن اطمینان از یادگیری تمام نکات، نیاز نیست ظرفیت مغزتان را برای در ذهن نگهداشتن فهرست خوانده‌ها و نخوانده‌هایتان اشغال کنید.