کسی فکرش را نمی‌کرد یک بیماری به این وسعت و به این سرعت در کمتر از چند ماه کل دنیا را فتح کرده و جان صدها هزار نفر از مردم جهان را بگیرد. COVID-19 یک نوع ویروس کرونا که در کشور ما و دنیا بیشتر به نامِ کرونا شناخته می‌شود این حادثه تلخ را رقم زد. سر و کله کرونا از ووهان چین پیدا شد و خیلی زود به تمام کشورهای دنیا از جمله ایران رسید. یکی از بخش‌هایی که شدیدا تحت تاثیر ویروس کرونا قرار گرفت، مدارس و موسسات آموزشی بودند. در این نوشتار از استادبانک راجع به نکاتی که دانش‌آموزان و دبیران هنگام حضور در مدارس و موسسات آموزشی باید رعایت کنند صحبت کنیم.
بیشتر بخوانید: آموزشِ کامل کار شاید برای دانش‌آموزان، معلمان و مدیران
کووید-19 یا کرونا ویروس چیست و چه علائمی دارد؟
COVID-19 یک ویروس جدید از خانواده ویروس‌های سندرم تنفسی حاد (سارس) است که در سال 2019 اولین مورد ابتلای آن ثبت شد. این ویروس معمولا از طریق قطرات ریز تنفسی افراد مبتلا به اشخاص دیگر منتقل می‌شود و ظهور علائم آن ممکن است تا 2 هفته (14 روز) هم طول بکشد.
رایج‌ترین علائم کرونا عبارتند از:
- تب
- سرفه خشک
- تنگی نفس
- خستگی بدن
ویروس کرونا و تعطیلی مدارس
به محض همه‌گیری ویروس کرونا و توصیه پزشکان مبنی بر اینکه ماندن در خانه و قرنطینه می‌تواند زنجیره انتقال ویروس کرونا را بشکند و جلوی گسترش شدید این بیماری را بگیرد، مدارس کل کشور تعطیل شدند. سال تحصیلی 98-99 از اسفند ماه تعطیل شدند و دانش‌آموزان آموزش مجازی را از طریق شاد و سایر شبکه‌های آموزشی مثل مدرسه تلویزیونی آموزش دنبال کردند. به این ترتیب سال تحصیلی 98-99 به صورت مجازی به پایان رسید تا مسئولان برای اولین بار چالش‌های مربوط به آموزش غیرحضوری را به شکل جدی لمس کنند.
با پایان فصل تابستان و شروع پیکِ سوم همه‌گیری کرونا، در حالی که آمار مبتلایان و مرگ و میرهای ناشی از کرونا در کشور ما بالا گرفت و خیلی از والدین منتطر تعطیل شدن مدارس بودند، اما این اتفاق نیفتاد و سال تحصیلی 1399-1400 از 15 شهریور به شکل حضوری آغاز شد.
آیا دانش‌آموزان باید به مدرسه بروند؟
هر چند مسئولین مرتب اعلام کردند که حضور دانش‌آموزان اختیاری است و کسی دانش‌آموزان را مجبور نمی‌کند که به مدرسه بروند. اما باز هم تعدادی از دانش‌آموزان در مدرسه حضور پیدا می‌کنند و این تجمعات اگر با رعایت اصول بهداشتی مدارس همراه نشود، می‌تواند منجر به یک فاجعه شود و آسیب‌های زیادی به بار آورد.
البته لازم به ذکر است که با گسترش بیماری بعضی از استان‌ها مثل استان قم مدارس خود را به شکل اجباری تعطیل کردند. در سایر مناطق مدارس دایر هستند و هنوز مشخص نیست چه تصمیمی برای مدارس گرفته خواهد شد. این تصمیم رابطه مستقیمی با وضعیت ابتلا و فوتی‌های کرونا درکشور دارد.
آیا مدارس سایر کشورها هم باز شدند؟
بله. بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا مثل آمریکا، آلمان، انگلیس و غیره مدارس خود را تحت شرایط خاص و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی مجدد باز کردند. البته این موضوع در کشورهای مختلف با توجه به شرایط کرونا و قوانین داخلی آن کشور تغییر می‌کند.
دانش‌آموزان باید چه نکات بهداشتی‌ای را در مدارس رعایت کنند؟
دغدغه اصلی والدین سلامت فرزندانشان است. در قدم بعد بحث آموزش و پیشرفت تحصیلی مطرح می‌شود. والدین با این تصور که مدرسه جای امنی است و نکات بهداشتی در آنجا به طور کامل رعایت می‌شود فرزند خود را به مدرسه می‌فرستند. البته نباید فراموش کنیم بخشی از اصول بهداشتی مثل ضدعفونی کردن مرتب کلاس‌ها و نظارت بر اجرای پروتکل‌های بهداشتی بر عهده مدرسه است و بعضی از نکات را دانش‌آموزان باید رعایت کنند. در ادامه به صورت مستقیم با دانش‌آموزان عزیز صحبت می‌کنیم:
1 – حتما ماسک بزنید
حتما این جمله را هزاران بار از تلویزیون، والدین، دوستان، آشناها و غیره شنیده‌اید. جمله‌ی “ماسک بزنید” دیگر برای کسی تازگی ندارد اما هنوز هم خیلی‌ها آن را جدی نمی‌گیرند. سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده که زدن ماسک می‌تواند تا حد زیادی جلوی انتقال بیماری به سایر افراد را بگیرد. پس حتما در مدرسه ماسک بزنید و آن را تا جای ممکن از صورت خودتان جدا نکنید.
2 – فاصله اجتماعی خود را حفظ کنید
می‌دانم دلتان برای سر و کله زدن با دوستان و هم‌کلاسی‌های خودتان تنگ شده و دوست دارید مثل قدیم آزادانه در مدرسه بچرخید و بدون نگرانی از چیزی نزدیک دوستان خودتان باشید. اما با شیوع ویروس کرونا اوضاع متفاوت شده و برای حفظ سلامتی باید تغییری در عادات خودمان به وجود بیاوریم. یکی از مهم‌ترین مسائل رعایت بهداشت در مدارس برای مقابله با کرونا، رعایت فاصله 1ونیم تا 2 متری با سایر افراد است. پس تا جایی که می‌توانید به دوستان و معلم خودتان نزدیک نشوید.
3 – وسایل شخصی خود را با هم عوض نکنید
قبلا عوض کردن یا جا به جا کردن وسایل بین دانش‌آموزان بسیار رایج بود و بچه‌ها از روی محبت همیشه وسایلشان را با هم به اشتراک می‌گذاشتند. اما امسال با شیوع ویروس کرونا هر دانش‌آموز باید از وسایل شخصی خودش مثل کتاب، دفتر، خودکار، مداد، تراش، پاک‌کن و غیره استفاده کند و آنها را در اختیار کسی نگذارد. مطمئن باشید کسی از دستِ شما دلخور نخواهد شد 🙂
4 – مرتب دست‌های خود را با آب و صابون بشویید
شاید تکراری یا به قولی کلیشه‌ای به نظر برسد اما شستن مرتب دست‌ها با آب و صابون به مدت حدودا 20 ثانیه (لازم نیست ثانیه شمار همراهتان باشد!) می‌تواند خطر ابتلا به کرونا تا حد زیادی کاهش دهد. بهتر است یک صابون جیبی همراه خودتان داشته باشید و بین کلاس‌ها و هر زمانی که می‌توانید دست‌های خود را بشورید.
5 – به صورت، چشم‌ها و بینی و دهان خود دست نزنید
با خودتان می‌پرسید مگر می‌شود آدم هیچوقت به صورت خودش دست نزند؟ شاید کار سختی به نظر برسد اما به هیچ‌وجه با دستان آلوده صورت خود را لمس نکنید. این کار به پخش شدن بیماری و ورود ویروس به بدن کمک می‌کند و باعث بیماری ما می‌شود. پس فراموش نکنید که دست خود را به صورت و اعضای صورت مثل چشم، بینی و دهان خودتان نزنید.
6 – در دستمال یا آرنج خود سرفه و عطسه کنید
حتی قبل از کرونا هم مردم هنگام عطسه یا سرفه جلوی دهان خود را می‌گرفتند. حالا با همه‌گیری کرونا اهمیت این موضوع دوچندان شده و رعایت آن برای حفظ سلامتی الزامی است. همیشه یک دستمال همراه خودتان داشته باشید و داخل آن عطسه کنید. اگر دستمال نبود در آرنج خودتان عطسه یا سرفه کنید.
7 – با همدیگر مهربان باشید
قبل از اینکه از تعجب شاخ دربیاورید موضوع را باز می‌کنم تا متوجه منظورمان بشوید. حتما از خودتان می‌پرسید اشتباه شده و چطور مهربان بودن در مقابله با ویروس کرونا می‌تواند تاثیرگذار باشد؟ تحقیقات نشان داده که اگر سیستم ایمنی بدن قوی باشد، مقابله با ویروس‌ها و عفونت‌ها راحت‌تر می‌شود. یکی از مواردی که تاثیر منفی در سیستم دفاعی بدن دارد، استرس است. استرس زیاد می‌تواند سیستم دفاعی بدن را ضعیف کند.
در این روزهای سخت بهتر است با دوستان و هم‌کلاسی‌های خودتان مهربان باشید و از همدیگر حمایت کنید. متاسفانه گاهی بچه‌ها دوستان خودشان را دست می‌اندازند و مرتب به آنها استرس می‌دهند. این فشار اضافه می‌تواند منجر به بیمار شدن بعضی از دوستانتان شود. پس به عنوان آخرین مورد توصیه می‌کنیم مراقب رفتار خودتان با سایر دانش‌آموزان باشید.
دبیران هنگام حضور در مدرسه چه کار کنند؟
تمام نکات بالا برای دبیران محترم هم صدق می‌کند. رعایت پروتکل‌های بهداشتی توسط معلمان از 2 جهت بسیار مهم است:
- برای حفظ سلامتی خودشان مهم است که اصول بهداشتی مثل زدن ماسک، شستن دست‌ها و غیره را رعایت کنند.
- برای اینکه دبیران می‌توانند الگوی مناسبی برای دانش‌آموزان باشند. اگر آنها رعایت اصول و پروتکل‌های بهداشتی را جدی بگیرند، دانش‌آموزان تشویق می‌شوند که مسائل بهداشتی را رعایت کنند.
جمع بندی
زمانی که این مطلب را منتشر می‌کنیم (پاییز 1399) هنوز ویروس کرونا در حال قربانی گرفتن است و تا امروز 1 میلیون نفر جان خود را به خاطر این بیماری از دست داده‌اند. اگر قرار است معلمان و دانش‌آموزان به مدرسه بروند و آموزش برقرار باشد، شرط اصلی و اساسی آن رعایت پروتکل‌های بهداشتی است. مواردی که در این نوشته بررسی کردیم اگر رعایت شوند می‌تواند خطر ابتلا و گسترش ویروس کرونا را تا حد زیادی کاهش داده و سلامت جامعه را بالا ببرد.
اگر دانش‌آموز یا معلم هستید از تجربیات خودتان در مدارس بگویید. آیا موارد بهداشتی در مدارس رعایت می‌شود؟